چند ما پیش با نشریه دانشجویی راهرو گفتگویی‌ای کرده‌ام. گفتگوی ما با دانشجویان اصولگرای دانشگاه امیرکبیر در مورد تجربه نحوه برخورد حکومت با تجمع های اعتراضی است و البته تجربه ای که در فرانسه دید ام. اعتراضات اخیر فرانسه بهانه‌ای شد تا متن این گفتگو رو اینجا باز نشر کنم.
راهرو: چه چارچوب و خط قرمزی برای فعالیت‌های دانشجویی متصور هستید؟ اگر دانشجویی از این چارچوب‌های قانونی عبور کرد آیا به نظر شما برخوردهای فرادانشگاهی (بیشتر از چارچوب احکام کمیته انضباطی دانشگاه) با آن نادرست است؟ (برای مثال اگر دانشجویی در یک حمله تروریستی شرکت کند یا اگر قتلی انجام دهد یا رفتاری ضد امنیت ملی انجام دهد نباید با آن برخوردی صورت گیرد)
غالبی: ببینید سوال شما در دل خودش چند سوال است. اجازه دهید به موضوع مشخص تری جواب بدهیم. مثلا ممکن است من به عنوان یک گروه سیاسی قرمز هایی داشته باشم. اما اجازه بدهیم الان در مورد خط قرمزهای صحبت کنیم که در صورت عبور از آنها حکومت می‌تواند با قوای قهریه برخورد کند با کسانی که از آن خط قرمز ها رد شده باشند. آن خط قرمز چیست؟ قانون. به نظرم این می تواند موضوع قابل اجماعی باشد. اما نکته این است که خیلی چیزهای که الان باهاش برخورد می شد درعمل سلیقه سیاسی متفاوت است. منظورم چیست؟ اکثر مواردی که به برخورد می رسد و باعث زندانی شدن یا محرومیت از تحصیل یا چیزیهای شبیه این می شود جزو مصادیقی که شما آوردید نیستند: مثل قتل یا حمله تروریستی. این جراییم تعریف خیلی روشنی در قانون دارند و دانشجوی و غیر دانشجو ندارد؛ مجازات مشخصی دارد و راه درستش هم محاکمه با رعایت آیین دادرسی کیفری است. اصل بحث اینجاها نیست. اصل بحث اعتراضات سیاسی است. یعنی اگر فردا کسی به مقام معظم رهبری انتقاد کرد به او باید برخورد کرد؟ به نظر من نه! انتقاد از هیچ کسی جرم نیست. که برعکس برخورد با افراد به خاطر انتقاد و ابراز نظر سیاسی یا عقیده خلاف قانون اساسی است. فردا عده‌ای دانشجو تجمع کردند، علیه آقای روحانی شعار دادند، اقدام علیه امنیت ملی است؟ نه به هیچ وجه! شعار دادن علیه رییس جمهور، امنیت کشور را به خطر نمی اندازد. بلکه برعکس متعرض آنها شدن نشانه ناامنی است. اینکه دانشجویی به خاطر اعتراض سیاسی حتی تند و ساختار شکن زندانی و یا ستاره دار می شود، این نشانه اعتماد به نفس پایین حکومت است به نظر من.
راهرو: در دانشگاه‌های فرانسه نوع برخورد با هنجارشکنی‌های فعالین دانشجویی به چه صورت هست؟ برای مثال اگر حوادثی مشابه حوادث ۸۸ در فرانسه از سوی دانشجویان رخ دهد چه برخوردهایی را در پی دارد؟
غالبی: منظور شما از هنجارشکنی چیست؟ بستن دانشگاه؟ نه کسی با آنها برخورد نمی کند. هرچند ممکن است سعی کنند فشار بیاورند و حتی یک عده دیگر از دانشجوها را تشویق کنند علیه کسانی که دانشگاه رو تعطیل کرده اند. ولی کسی به خاطر بستن دانشگاه یا اعتصاب، زندانی یا محروم از تحصیل نمی شود. دانشجوای به رییس جمهور فرانسه، یعنی شخص اول مملکتشان انتقاد که هیچ، فحش هم بدهد کسی بازداشتتش نمی‌کند. خیابان شهر را ببندند، احتمالا پلیس ضد شورش می‌آید، با باتوم می زندشان و خیابان را باز می کند. گاهی وقتها هم ممکن است به آسیب‌دیدگی فیزکی بیانجامد. مثلا سر کسی بشکند یا چیزهای شبیه این. یعنی پلیس با باتوم که می زند واقعا می زند. حتی ممکنه افرادی هم بازداشت بشوند که معمولا توسط خود پلیس بازجویی و فردایش یا حتی همان شب آزاد می شوند. ممکن است پرونده قضایی پیدا کنند، اگر به فرد دیگری یا اموال دیگران آسیب فیزکیی زده باشند. اما به خاطر حرفهای تندشان محاکمه نمی‌شوند. دانشجو را به خاطر فعالیت سیاسی یا صنفی به زندان امنیتی نمی‌برند. البته پلیس در برخوردهایش جاهایی که نگاه افکار عمومی را دور ببیند ممکن است خشونت بیشتری به خرج بدهد. البته معنی‌اش این نیست که دولت سعی نمی‌کند فضا را کنترل کند. مثلا چند وقت پیش یک اتحادیه دانشجویی یک دختر محجبه را به عنوان سخنگویی خودشان انتخاب کردند. بشدت علیهشان انتقاد کردند. حتی وزیر کشور مصاحبه کرد که نباید این کار را بکنید. با مبنانی نظام لاییک ما در تضاد است. فشار سیاسی ایجاد کردند اما آن تشکل دانشجویی تمکین نکرد و کسی هم بازداشت نشد.
راهرو: برای مثال شما بازداشت دانشجویان دانشگاه سوربن، که معترض به اصلاحات نظام آموزشی بودند، از سوی دولت فرانسه در فروردین ماه امسال را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
غالبی: بازداشت خیلی محدود است آنهم مواردی است درگیری با پلیس ضد شورش است. وقتی مثلا خیابان را می بندند یا چیزهایی شبیه این ولی اگر همه سال را در دانشگاه اعتراض کنند و هر انتقاد تندی هم بکند به بالای و پایین مملکت فحش بدهند کسی با آنها برخورد نمی کند. البته موارد استثنایی وجود دارد مثلا فعالیت های ضد اسراییلی بشدت محدود می شود و به اسم یهودی ستیزی که جرم است.
راهرو: بازداشت و برخورد قضایی چه تاثیری بر اصلاح و یا تغییر رفتار دانشجویان دارد؟
غالبی: منظورتان دقیقه کدام برخوردهای و بازداشت هاست؟ بازداشت و برخورد به خاطر اعتراض سیاسی فقط فرصت نشاط سیاسی و تحرک اجتماعی و فرصن جذب اعتراضات سیاسی در نظام را می گیرد. یعنی در عمل برخورد و خفه کردن اعتراض سیاسی دانشجویان ضربه به امنیت کشور است. برخوردها به نظر من تاثیری در ریشه‌هایی که باعث آن اعتراضات شده است ندارد. اما ممکن هزینه زیاد دانشجوها را از فعالیت سیاسی منصرف کند. وقتی اعتراضات اینجوری بروز ظهور پیدا نکند در دراز مدت مشکل امنیتی اتفاقا ایجاد می کند. یعنی یک جاهایی می زند بیرون که کسی حواسش نبوده یا توسط کسانی نمایندگی می شود که ممکنه است خسارت های بزرگی ایجاد کند.
راهرو: اگر اینگونه برخوردها را مناسب نمیدانید پس راه‌حل جایگزین برای جلوگیری از هرج و مرج ناشی از شور و شوق دانشجویان چیست؟
غالبی: به نظر من موارد باید خیلی قانون خیلی روشن و در موارد روشن باشد ( مثلا آسیب فیزیکی به افراد یا اموال خصوصی یا عمومی) و بقیه اش با اعتراضات دانشجویی با اعتماد به نفس بیشتری برخورد شود. نشانه اعتماد نفس هم این است که عده فکر نکند صدتا دانشجو در یک دانشگاه تجمع برگزار کردند، قرار است هرج مرج ایجاد کند. یا حتی اگر شعار تند، اصلا ساختار شکنانه دادند، قرار است زمین به آسمان برسد. اگر برخور های قانونی به سمت محدود کردن آزادی های اساسی نرود ایندفعه نقد به مواضع سیاسی ساختار شکنانه به صورت سیاسی و اجتماعی در دل خود جامعه شکل می‌گیرد و فضا متعادل‌تر می‌شود. با بگیر و ببند فضا برعکس چیزی که تصور می‌شود، تند تر می‌شود. خلاصه اعتراض سیاسی دانشجویان موضع صنفی می‌تواند انضباطی باشد ولی امنیتی کردن و پرونده دانشجوی معترض را دادگاه انقلاب تشکیل دادن یا افراد را به خاطر حتی ارتکاب جرم از حق تحصیل محروم کردن، علاوه بر اینکه خلاف قانون است در واقع نشان از ناپایداری اوضاع است.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر